संगमनेरचा गौरवशाली इतिहास भाग 7

देशात असहकार चळवळ जोरात सुरु होती आणि या चळवळीचे नेतृत्व महात्मा गांधींकडे होते. गांधीजींनी ब्रिटिश राजवटीविरुद्ध स्वातंत्र्य मिळवण्यासाठी अहिंसात्मक मार्गाने लढा दिला आणि असहकार चळवळ त्याच्या विचारधारेचा एक महत्त्वाचा भाग होता. या काळात, स्वातंत्र्यप्रेमी देशभरातून स्वराज्याच्या लढ्यात सहभागी होत होते. या चळवळीचा प्रसार करण्यासाठी महात्मा गांधी देशभर प्रवास करत होते आणि जनतेशी संवाद साधत होते.

२१ मे १९२१ रोजी महात्मा गांधी संगमनेरला आले. त्यांच्या या आगमनाने संपूर्ण शहरात उत्साहाचे वातावरण निर्माण झाले. गांधीजींनी संगमनेरात मुक्काम केला, आणि दुसऱ्या दिवशी त्यांच्या उपस्थितीत एक मोठी सभा आयोजित करण्यात आली. या सभेला प्रचंड जनसमुदाय जमा झाला होता. लोक गांधीजींचे विचार ऐकण्यासाठी आतुर होते, कारण गांधीजींची असहकार चळवळ ब्रिटिश सत्तेविरुद्ध लढण्याचा एक नवा मार्ग दाखवत होती.

सभेत महात्मा गांधींनी लोकांना स्वदेशी वापरण्याचे आवाहन केले. त्यांनी स्वदेशीच्या तत्त्वाचे महत्त्व लोकांना समजावून सांगितले. देशाला स्वातंत्र्य मिळवण्यासाठी आपल्याला परदेशी वस्तू वापरणे बंद करावे लागेल आणि स्वदेशी उत्पादनांचा वापर करावा लागेल, असे त्यांनी ठामपणे सांगितले. याशिवाय, त्यांनी लोकांना दारूचा त्याग करण्याचे आवाहन केले. गांधीजींचे मानणे होते की दारूच्या व्यसनामुळे लोकांचे जीवन उद्ध्वस्त होत होते, आणि त्यामुळे त्यांनी स्वराज्यासाठी लढा देण्यासाठी लोकांनी दारूपासून दूर राहावे असे सांगितले.

गांधीजींनी खादी वापरण्याचेही महत्त्व स्पष्ट केले. त्यांनी सांगितले की, खादी वापरण्यामुळे आपण परदेशी कपड्यांवर अवलंबून राहणार नाही आणि स्थानिक उत्पादनांना चालना मिळेल. खादी हा गांधीजींच्या स्वदेशी चळवळीचा महत्त्वाचा घटक होता, कारण त्यातून स्वावलंबनाचा संदेश दिला जात होता. खादी वापरण्याने स्वातंत्र्याच्या लढ्यातील आर्थिक स्वावलंबनाची कल्पना समोर आली, जी ब्रिटिश सत्तेविरुद्ध संघर्षाच्या एका महत्त्वाच्या अंगाचा भाग होती.

गांधीजींच्या विचारांनी प्रभावित झालेल्या लोकांनी उस्फूर्तपणे टिळक फंडाला पैसे दिले. टिळक फंड हा स्वराज्य चळवळीचा महत्त्वाचा भाग होता, आणि या फंडाद्वारे स्वातंत्र्याच्या लढ्यासाठी आर्थिक मदत गोळा करण्यात येत होती. लोकांनी मोठ्या प्रमाणात आपली देणगी देऊन चळवळीला आर्थिक आधार दिला. हा प्रसंग संगमनेरच्या स्वातंत्र्य चळवळीत एक महत्त्वपूर्ण टप्पा ठरला.

गांधीजींच्या या भेटीनंतर संगमनेरच्या जनतेमध्ये स्वराज्याविषयीची जागरूकता अधिक वाढली. त्यांचे विचार आणि त्यांचे नेतृत्व संगमनेरच्या स्वातंत्र्यप्रेमी कार्यकर्त्यांसाठी प्रेरणादायी ठरले. या दौर्याने संगमनेरच्या लोकांमध्ये स्वातंत्र्याच्या लढ्यात सामील होण्याची तीव्र इच्छाशक्ती निर्माण केली.

संगमनेरचा गौरवशाली इतिहास भाग 8